ÑÇÖÞÉ«°É

O ble ydych chi'n dod a ble rydych chi wedi'ch lleoli nawr? Rwy'n dod o Lundain a byddaf wedi'm lleoli yma am ran gyntaf y prosiect ymchwil hwn, fodd bynnag, mae gen i gynlluniau i symud i Wynedd.

Beth yw pwnc eich project ymchwil doethurol? Bywydau ac Ôl-Bywydau Llawysgrifau Canoloesol yn Llyfrgelloedd y Boneddigion Cymreig.

Beth yw eich prif ddiddordebau ymchwil? Fy mhrif ddiddordeb ymchwil yw hanes casglu llawysgrifau, yn enwedig o fewn casgliadau preifat y bonedd. Mae hyn yn cynnwys newidiadau yn y ffyrdd y cafodd llawysgrifau eu gwerthfawrogi a'u rhyngweithio â nhw gan eu perchnogion. Yn ail, rôl llawysgrifau canoloesol o fewn diwylliant deallusol y bonedd o ran cynnydd a chwymp hynafiaeth ym mhlastai Cymru.

Dywedwch wrthym am eich gyrfa hyd yn hyn a beth a'ch arweiniodd at Sefydliad Ymchwil Ystadau Cymru a'ch project ymchwil doethurol? Mae gen i BA mewn Gwleidyddiaeth o Brifysgol y Frenhines, Belfast, ac yn ddiweddar rydw i wedi cwblhau MA mewn Hanes y Llyfr o Ysgol Astudiaethau Uwch, Prifysgol Llundain, a thrwy hynny cefais fy swyno gan ôl-fywydau Llawysgrifau Canoloesol. Ar hyn o bryd rwy'n gweithio ar brosiect sy'n digideiddio dyddiaduron Ceidwad y Llawysgrifau o'r bedwaredd ganrif ar bymtheg, Frederic Madden, yn yr Amgueddfa Brydeinig gyda'r nod o greu rhifyn digidol. Rwyf hefyd wedi gweithio ar gatalogio’r llawysgrifau cyn-1500 a gedwir yn Llyfrgell Marsh yn Nulyn, sydd wedi arwain at bapur a gyflwynwyd yng nghynhadledd Built with Books yng Ngholeg Prifysgol Llundain. Ymunais ag ISWE ym mis Medi 2025.

Beth yw eich hoff gyfnod hanesyddol a pham? Dydw i ddim yn meddwl bod gen i un yn gyffredinol. Er, fel y dangosir gan fy ymchwil, dwi'n ymddiddori'n bennaf ym mywydau ô±ô-³Ò²¹²Ô´Ç±ô´Ç±ð²õ´Ç±ô llawysgrifau, rwy'n dal i fod â diddordeb yng nghyfnod eu tarddiad. O ran hanes llyfrgelloedd, yr ail ganrif ar bymtheg yn bendant. Dyna pryd gwnaeth llyfrgelloedd mwyaf pwysig Cymru dechrau sefydlogi.

Eich hoff le yng Nghymru a pham? Fy hoff le yng Nghymru yw Penrhyn Gŵyr, Bae Rhosili yn benodol. Mae fy Mam o'r ardal felly byddem yn treulio gwyliau haf cyfan yno. Yno y dysgais i syrffio (yn wael) a bod modd defnyddio unrhyw beth fel pwll tân os ydych chi'n ceisio'n ddigon caled.

Allwch chi argymell unrhyw lyfrau, sioeau teledu, podlediadau, blogiau rydych chi wedi'u mwynhau yn ddiweddar? 

• A Psalm for the Wild Built gan Becky Chambers
   
• Meet Me at the Surface gan Jodie Matthews
   
• Hidden Hands: The Lives of Manuscripts and Their Makers gan Mary Wellesley
   
• The Diary of a Bookseller gan Shaun Bythell
   
• The Librarians, wedi'i gyfarwyddo gan Kim A. Snyder