Ym mis Hydref eleni, bydd dinas 亚洲色吧 yn cymryd lle canolog mewn dathliad bywiog o'i gorffennol, ei phresennol a'i dyfodol gyda G诺yl Hanes 亚洲色吧, sy'n coff谩u 1,500 o flynyddoedd ers sefydlu un o ddinasoedd hynaf Prydain a dinas hynaf Cymru.
Cynhelir yr 诺yl ddeuddydd yng Nghanolfan Celfyddydau ac Arloesi Pontio, Prif Adeilad y Celfyddydau Prifysgol 亚洲色吧, Storiel ac Eglwys Gadeiriol 亚洲色吧. Mae鈥檔 cynnwys rhaglen gyfoethog o weithdai, trafodaethau, arddangosfeydd rhyngweithiol, a sgyrsiau gwadd, pob un wedi'i gynllunio i ddod 芒 hanes rhyfeddol 亚洲色吧 yn fyw.
Mae'r digwyddiad yn ystod y dydd yn rhad ac am ddim ac ar agor i'r cyhoedd, gyda rhaglenni dwyieithog yn y Gymraeg a'r Saesneg i adlewyrchu gwreiddiau diwylliannol y ddinas.
Prif Sgyrsiau gyda Greg Jenner a Kate Williams
Un uchafbwynt rhaglen gyda'r nos yr 诺yl ar y ddau ddiwrnod fydd dwy brif sgwrs: Bydd Greg Jenner, hanesydd cyhoeddus Prydeinig, awdur llwyddiannus, a darlledwr, yn traddodi 鈥淎sk a Historian: 鈥淎n Evening with Greg Jenner鈥, yn dod 芒 hanes yn fyw gyda鈥檌 hiwmor a鈥檌 fewnwelediad nodweddiadol, tra bydd yr hanesydd, y darlledwr, 补鈥檙 awdur llwyddiannus, yr Athro Kate Williams, yn cyflwyno 鈥淨ueens, Castles and Welsh Heroines: 鈥淪ecrets Behind The Castle Walls鈥, gan ddatgelu straeon a gwaddol pwerus merched nodedig yn hanes Cymru. Mae tocynnau ar werth ar wefan , a thocynnau ar gyfer sesiynau鈥檙 补鈥檙 o鈥檙 gweithdai 鈥淕et thy Bearings!鈥 ar gael ar wefan Storiel.
Mae'r digwyddiad yn gydweithrediad rhwng Prifysgol 亚洲色吧 (gan gynnwys Pontio), Cyngor Dinas 亚洲色吧, Storiel ac Eglwys Gadeiriol 亚洲色吧, gyda chefnogaeth gan sawl sefydliad lleol allweddol. Mae G诺yl Hanes 亚洲色吧 yn fwy na digwyddiad yn unig; mae'n ddathliad o gymuned, hunaniaeth, a'r straeon sydd wedi llunio ein gorffennol ac a fydd yn dylanwadu ar ein dyfodol.
Edrychwch ar fanylion holl ddigwyddiadau鈥檙 诺yl Hanes isod, yn ein hamserlen o ddigwyddiadau ar gyfer y diwrnod.
Dydd Gwener 17.10.2025
6 YH - 7 YH
Mae Greg Jenner yn hanesydd, awdur a darlledydd poblogaidd, ymysg ei weithiau mae rhaglen deledu 鈥楬orrible Histories鈥, cyfres llyfrau 鈥楾otally Chaotic History鈥 a podcast 鈥榊ou鈥檙e Dead to Me鈥.
Ymunwch 芒 Greg wrth iddo roi ei farn ar bob dim sy鈥檔 ymwneud 芒 hanes!
Theatr Bryn Terfel, Pontio
Safonol a Henoed 拢10
Myfyriwr a Phlentyn 拢5
Dydd Sadwrn 18.10.2025
Trwy'r dydd
Mwynhewch gweithgareddau, pethau rhyngweithiol a phethau i blant ar stondinau ein partneriaid!
- Canolfan Ddysgu Arforol 亚洲色吧
- Sefydliad Confucius
- M-SParc
- Coleg Treftadaeth 亚洲色吧
- Menter Iaith 亚洲色吧
- Gwyddorau Eigion Prifysgol 亚洲色吧
- LleCHI LleNI Cyngor Gwynedd
10am 鈥 4pm
Mwynhewch yr arddangosfeydd e.e. Meddygaeth yng ngogledd Cymru, Ystad Penrhyn a chaethwasiaeth, P锚l droed ym Mangor, addysg ym Mangor, Kate Roberts a Choleg 亚洲色吧 o dan arweiniad t卯m yr Archifdy 鈥10yb 鈥 4yp.
Bydd y Pontifical hefyd i鈥檞 weld fel rhan o鈥檙 arddangosfa am y Gadeirlan yng nghoridor Siambr y Cyngor.
11am-5pm
Dewch i ymweld a Storiel 11yb-5yp. Fel rhan o鈥檙 Wyl.
10am - 3pm
Croeso cynnes i bawb i ymweld 芒鈥檙 Gadeirlan
10 YB
Ymunwch 芒 Dr Gareth Evans-Jones, Ysgol Hanes, y Gyfraith a Gwyddorau Cymdeithas, wrth iddo olrhain sut y siapiodd heddychiaeth ym Mangor ein ddoe a鈥檔 heddiw.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Croeso gan Yr Arglwydd Dafydd Wigley. Cyflwyniad i鈥檙 drafodaeth gan Roland Evans, Pennaeth Cynorthwyol Economi a Chymuned, Cyngor Gwynedd. Panel trafod am hanes a threftadaeth llechi gyda Elin Tomos, Dr Dafydd Gwyn a Dr Dafydd Roberts.
Pontio PL5, lefel 5
Dewch i ddysgu mwy am hanes yr ardal 补鈥檙 llong-ddrylliadau gyda Dr Michael Roberts, Ysgol Gwyddorau Eigion, Prifysgol 亚洲色吧.
Pontio PL2, lefel 2
Dewch i ddysgu mwy am y Gadeirlan 补鈥檙 Esgobion gyda Dr Shaun McGuinness, Ysgol Hanes, y Gyfraith a Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol 亚洲色吧. Noddir y sesiwn gan Gymdeithas Hanes Sir Gaernarfon.
Cadeirlan
Man cyfarfod: Derbynfa Pontio ger Ffordd Deiniol (a).
11 YB
Croeso gan Yr Athro William Heath, Pennaeth Ysgol, Ysgol Cyfrifiadureg a Pheirianneg, Prifysgol 亚洲色吧.
Cyflwyniad i waith Tom Parry-Jones (John Brinley Jones, PPM Technology) a 鈥榃.E. Williams: peiriannwr ac arloeswr hedfan鈥 (Yr Athro Iestyn Pierce, Ysgol Cyfrifiadureg a Pheirianneg, Prifysgol 亚洲色吧).
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Sesiwn ar hanes a hunaniaeth y gem ym Mangor 补鈥檙 gogledd. Cadeirir gan Dr Jonathan Ervine, Ysgol y Celfyddydau, Diwylliant ac Iaith, gyda Beth Jones, ymchwilydd PhD, Ysgol Hanes, y Gyfraith a Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol 亚洲色吧 ; Glynne Roberts, cefnogwr a hanesydd p锚l droed 亚洲色吧; a Mei Emrys, hanesydd p锚l droed Cymru (tbc).
Pontio PL2, lelel 2
Man cyfarfod: Derbynfa ger Ffordd y Coleg (b)
11.15 YB
Dewch i ddysgu mwy am hanes y chwareli gyda Dr Leona Huey a Dr Gary Robinson, Ysgol Hanes, y Gyfraith a Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol 亚洲色吧.
Pontio PL5, lelel 5
11.30 YB - 1 YP
Sesiwn 1af
Gweithdai liw a llun i'r teulu syn ymwneud a mapiau 亚洲色吧
Dewch i ddysgu mwy am mapiau John Speed o Fangor. Gweithdai yn cyfuno daearyddiaeth gyda celf a chrefft. Hwyl I鈥檙 teulu oll, bydd cyfle i greu mapiau a chymharu mapiau 亚洲色吧 y gorffennol, presennol 补鈥檙 dyfodol!
Bydd Rhys Lloyd Jones yn cyflwyno gweithdy hwyl gyda 亚洲色吧 yn ganolig iddo.
Sesiwn bore -
Storiel
12 YP
Dewch i ddysgu mwy am hanes Pont Borth gyda Kerry Evans, UK Highways A55 Ltd; John Cole a Gareth Jones, Ymddiriedolaeth Treftadaeth y Fenai.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Dewch i ddysgu mwy am yr hanes gyda Gwyn Ellis, Swyddog Addysg, Cyngor Gwynedd.
Pontio PL5, lefel 5
Darlith gan Dr Shaun Evans, Cyfarwyddwr, Sefydliad Ymchwil Ystadau Cymru, Prifysgol 亚洲色吧.
Pontio PL2, lefel 2
Man cyfarfod: Derbynfa ger Ffordd y Coleg (c)
1 YP
Dewch i ddysgu mwy am y mynach 9fed ganrif gyd补鈥檙 Athro Raluca Radulescu, Cyd-gyfarwyddwr Y Ganolfan Astudiaethau Arthuraidd, Prifysgol 亚洲色吧.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Dewch i ddysgu mwy am y berthynas rhwng lleoliadau, emosiynau ac ymddygiad gyd补鈥檙 cerddor ac archaeolegydd Rhys Mwyn.
Pontio PL5, lefel 5
Dewch i ddysgu mwy gyda John Richard Williams, awdur 鈥楨r Lles Llawer: Meddygon Esgyrn M么n鈥
Pontio PL2, lefel 2
2 YP
Dewch i ddysgu mwy am yr hanes Iddewig lleol gyd补鈥檙 Athro Nathan Abrams, Ysgol y Celfyddydau, Diwylliant ac Iaith, Prifysgol 亚洲色吧.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Dewch i archwilio hanes LHTDC+ 亚洲色吧, wrth i Dr Gareth Evans-Jones, Ysgol Hanes, y Gyfraith a Gwyddorau Cymdeithas, amlygu鈥檙 brwydro 补鈥檙 llwyddiannau a wnaeth wahaniaeth.
Pontio PL5, lefel 5
Dewch i ddysgu mwy am hanes yr ardal a chymerwch ran yn y dathlu gyda Dr Marian Gwyn a Race Council Cymru.
Pontio PL2, lefel 2
Man cyfarfod: Derbynfa Pontio ger Ffordd Deiniol (a).
2il sesiwn 2yp 鈥 3:30yp
Gweithdai liw a llun i'r teulu syn ymwneud a mapiau 亚洲色吧
Dewch i ddysgu mwy am mapiau John Speed o Fangor. Gweithdai yn cyfuno daearyddiaeth gyda celf a chrefft. Hwyl I鈥檙 teulu oll, bydd cyfle i greu mapiau a chymharu mapiau 亚洲色吧 y gorffennol, presennol 补鈥檙 dyfodol!
Bydd Rhys Lloyd Jones yn cyflwyno gweithdy hwyl gyda 亚洲色吧 yn ganolig iddo.
Sesiwn prynhawn -
Storiel
3 YP
Dewch i ddysgu mwy am hanes 亚洲色吧 1939-45 gyda Dr Martin Hanks, Cyfarwyddwr Dinesig, Cyngor Dinas 亚洲色吧.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Dewch i ddysgu mwy am hanes yr ardal cyn sefydlu dinas 亚洲色吧 gyd补鈥檙 archaeolegydd Dr Erin Lloyd Jones.
Pontio PL5, lefel 5
Ddewch i ddysgu mwy am hanes dyddiau cynnar y Brifysgol gyd补鈥檙 hanesydd Gari Wyn.
Pontio PL2, lefel 2
Man cyfarfod: Derbynfa ger Ffordd y Coleg (b)
4 YP
Dewch i ddysgu mwy am fywyd Charlotte Price White a Gladys Thoday gyda Dr Dinah Evans, Cydymaith Ymchwil Anrhydeddus, a Shan Robinson, Uwch Gynorthwyydd Casgliadau Arbennig, Prifysgol 亚洲色吧.
Darlithfa Eric Sunderland (MALT, Prif Adeilad y Celfyddydau)
Dewch i wrando ar hanes a phrofiadau unigolion sydd wedi cynrychioli etholaethau lleol. Gyd补鈥檙 Cyng. Medwyn Hughes, Maer 亚洲色吧, yn cadeirio, mae鈥檙 panel yn cynnwys Sian Gwenllian AS (Plaid Cymru), Aelod y Senedd dros Arfon ers 2016; Robin Millar (Ceidwadwyr), Aelod Seneddol dros Aberconwy 2019-2024; a Claire Hughes AS (Llafur), Aelod Seneddol dros 亚洲色吧 Aberconwy ers 2024.
Pontio PL5, lefel 5
Man cyfarfod: Derbynfa ger Ffordd y Coleg (c)
6 YH - 7 YH
Yr Athro Kate Williams, sy鈥檔 hanesydd, awdur a chyflwynydd teledu, fydd yn cloi'r 诺yl. Ymysg ei gweithiau mae 鈥楨ngland鈥檚 Mistress鈥, 鈥楤ecoming Queen鈥 a 鈥楾he Ring and the Crown: A History of Royal Weddings 1066 鈥 2011鈥. Ymunwch 芒 Kate am daith hwyliog, diddorol ac ysgogol drwy hanes.
Theatr Bryn Terfel, Pontio
Safonol a Henoed 拢10
Myfyriwr a Phlentyn 拢5
Collaborators
